Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçu
Türkiye’de ticari faaliyetlerde bulunan bireyler ve işletmeler arasında sahte fatura kullanma suçu, ciddi bir hukuki mesele olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu suç, Vergi Usul Kanunu çerçevesinde düzenlenmiş olup, beraberinde önemli hukuki sonuçlar doğurabilmektedir. Kanun’a göre, sahte fatura kullanmak, gerçek dışı belgelerle vergi beyannamesi düzenlemek veya vergi yükümlülüğünü eksik beyan etmek şeklinde gerçekleşen bir fiildir. Sahte fatura kullanma suçu, vergi mevzuatında ağır bir suç olarak kabul edilmekte ve bu fiili gerçekleştirenlerin vergisel sorumlulukları artırılmaktadır.
Kaçakçılık Suçları ve Cezaları başlığını taşıyan 359. maddesinin b bendine göre; “Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.”
8 Nisan 2022 tarihinde ilgili maddeye ek fıkralar getirilmiş, bu maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde ödenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında indirileceğine hükmedilmiştir. Yine tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda verilecek ceza yarı oranında indirilmektedir.
Yukarıdaki fıkralarda belirtilen ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır. Öte yandan kaçakçılık suçlarını işleyenler hakkında bu maddede yazılı cezaların uygulanması Vergi Usul Kanunu’nda yazılı vergi ziyaı cezasının ayrıca uygulanmasına engel teşkil etmez. Yani örneğin, sahte fatura kullanan bir kişi aynı zamanda vergi ziyaına sebebiyet vermişse o kişi hakkında hem hapis cezası hem de vergi ziyaı cezası uygulanabilecektir. Sahte Fatura Kullanmanın Hukuki Sonuçları Türk Ceza Kanunu ve Vergi Usul Kanunu, sahte fatura kullanma suçuyla ilgili çeşitli hukuki sonuçları düzenlemektedir. Bu sonuçlar şunlardır:
a. Cezai Yaptırımlar: Sahte fatura kullanma suçu, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan dolandırıcılık suçlarından birini oluşturmaktadır. Suçun niteliği ve işleniş şekline bağlı olarak, suçlulara para cezası ve hapis cezası verilmektedir. Ayrıca, vergi usul hükümlerini ihlal edenler, vergi ziyaı cezalarıyla da karşı karşıya kalabilirler.
b. Vergi Cezaları ve Denetimler: Sahte fatura kullanma suçu, Vergi Usul Kanunu uyarınca çeşitli vergi cezalarını beraberinde getirir. Bu cezalar arasında vergi ziyaı cezası, gecikme faizi ve vergi incelemeleri sonucunda kesilen cezalar yer almaktadır. Ayrıca, bu suçu işleyenlerle ilgili olarak geçmişe dönük vergi düzeltmeleri de talep edilebilir.
c. İş İtibarı ve Hukuki Sorumluluk: Sahte fatura kullanma suçuyla ilişkilendirilen kişiler veya işletmeler, iş dünyasında itibar kaybına uğrayabilirler. Bu suçun tespiti, müşteriler, iş ortakları ve kamuoyu nezdinde güven kaybına yol açabilir. Ayrıca, sahte fatura kullanma suçu işleyenler, hukuki sorumluluk altına girebilir ve tazminat davalarıyla karşı karşıya kalabilirler.