FRANCHISE SEKTÖRÜNÜN TEMEL İHTİYACI: STRATEJİK MENTORLUK

“Mentor” olgusu mitolojide ilk kez Antik Yunan mitolojisinde geçer. Homeros’un "Odysseia" adlı eserinde yer alan bir figür olan Mentor, İthaka Kralı Odysseus’un yakın bir dostudur. Odysseus, Truva Savaşı’na gitmeden önce, oğlu Telemakhos’un eğitimi ve rehberliği için Mentor’a güvenmiştir. Mentor da bu misyon doğrultusunda genç Telemakhos’un hayatında bir rehber, öğretmen ve koruyucu bir figür olarak konumlanmıştır. 

Her ne kadar girişimcilik ekosisteminin yükseliş gösterdiği 2010’lu yılların ikinci yarısı itibariyle ortaya çıktığı ve iş – ekonomi terminolojisinde yer alan yeni 

nesil bir kavram veya unvan çıktığı mentorluk aslında edebi, mitolojik ve tarihsel bir arka plana ve realiteye sahiptir. 

Mentor Neden Önemli? 

Kurumsal yapılar, iç ve dış paydaşların bir bütünüdür. Firmanın iskeletini oluşturan finansal, hukuksal ve hiyerarşik düzenin içerisinde departmanlar, ortaklar, partnerler, uzmanlar, yöneticiler, direktörler, stajyerler, jr’lar ve diğer unsurlar yer alır. 

Standart finansal düzlem; üretim, dağıtım ve tüketim ekseninde aşağı veya yukarı bir ivmeye ulaştığında ise süreç artık uyarı verir. Büyüme söz konusu olduğunda da küçülme riski ortaya çıktığında da aynı durum geçerlidir. Firma her iki ihtimalde de, yani kâr ederken de zarar ederken de destek almalıdır. Vizyon sahibi şirketler her koşulda destek almayı stratejinin bir parçası olarak görürler ve bu noktada bir ajans veya danışmanla yolculuğa başlarlar. Ancak genelde ajanslar ve danışmanlar da mevcut sürecin oluşturduğu girdaptan kendilerini pek kurtaramazlar. Çünkü bir ajansın veya danışmanın görev tanımı arasında belirli bir noktaya fokuslanmak ve standartları uygulamak vardır. Çizgi üstü veya agresif bir aksiyon geliştirilse bile yine uyulması gereken bir standart ve odaklanılması gereken bir problem olduğu için perspektif de buna göre oluşturuluyor. 

Mentor ise sahip olduğu misyon gereği kurumu mevcut yapısıyla bir bütün olarak ele alır. Bu nedenle bir mentorle çalışmak için en doğru zaman girişimin “fikir aşaması”dır. Evet bir girişimci daha fikir aşamasında iken kendine “stratejik mentor”luk için bir yol arkadaşı edinmek zorundadır. Uzun vadeli zararlar ve krizler düşünüldüğünde bir mentorun girişime veya işletmeye maliyeti göze gelmeyecek seviyededir. Ancak tabi günümüzde herkes kendini bir anda mentor olarak ilan ettiği için “iyi mentor”un kriterlerini de bilmek gerekir. 

İyi Mentorun Özellikleri Nelerdir? 

Girişimcilerin Büyük Hataları podcast serisinin son bölümü “MENTORSUZLUK” başlığını taşıyor. Her girişimcinin klasikleşen ve birbirinin tekrarı hatalar yaptığını fark edince Girişimcilerin Büyük Hataları adını taşıyan bir podcast serisi ve kitap hazırladım. Burada amacım daha fazla girişimciye erişerek onlara yol arkadaşlığı yapmaktı. Hem bu podcast serisinde hem kitabımda hem de konuşma yaptığım etkinlik ve zirvelerde konu eğer mentorluğe gelirse 

iyi mentorun kriterlerini mutlaka aktarıyorum. Bunlar; 

• Akademik Kariyer
• Sektörel Deneyim
• Konuşmak
• Yazmak 

Bunları kısaca açıklamak gerekirse; ben iyi mentorun farklı disiplinlerde 2 ayrı lisans diplomasına ve minimum master seviyesinde bir akademik kariye sahip olması gerektiğini; en az 10 yıllık bir sektör deneyimine sahip olması gerektiğini; ulusal veya uluslararası düzeyde referans kabul edilen etkinlik ve organizasyonlarda ortalama 10 kez sahneye çıkıp konuşma yapmış olması gerektiğini; referans mecralarda veya akademik yayınlarda makalelerinin yayınlanmış olması ve en az uzmanlığına dair bir kitabının yayınlanmış olması gerektiğini düşünüyorum. Bu arada piyasada herhangi bir kurumdan “mentor sertifikası” almış çok sayıda mentor var. Ancak önemli olan bilgi, deneyim ve rehberlik yeteneği mi yoksa ortalama 10 saatlik bir online kurstan sertifika almış olmak mı? Bence ben artık susayım ve buna girişimciler karar versin.