Dijital Dönüşüm ve Milyar Dolarlık Fırsat: Restoranlar Robotlara Hazırlanıyor!

Geçen yazımda belirtmiştim, yapay zeka çok hızlı bir şekilde hayatımıza giriyor. Restoranlar da bundan nasibini alacak fakat diğer sektörler kadar hızlı bir adaptasyon sağlayacak mı, diye. Yapay zekanın her yere yayıldığı sektörde unutmamamız gereken bir de robotlar var tabii ki.

 Özellikle Amerika’da restoran sektörü, yıllardır yüksek işten ayrılma oranlarıyla mücadele ediyor. Bu bizi şaşırttı mı? Hayır, bizde de aynısı var. 

Amerika’da 2022 yılı itibarıyla yiyecek içecek sektörü, 2019 yılına kıyasla üç yılda 300 bin daha az çalışanla yaklaşık 11,7 milyon çalışana sahipmiş. Nereye gitti bu 300.000 kişi, anlamış değilim; bize de gelmedi, biz de sıkıntıdayız.

 Her bir saatlik çalışanın işten ayrılması işletmeye ortalama 2.2 bin dolara mal olurken, bu maliyetlerin toplamı sektörde yıllık 95 milyar dolara ulaşmaktaymış. Neredeyse bizim ülkenin bütçesi kadar.

 Ve bu zorluklar, restoranlardaki pozisyonların %82’sinin bir ölçüde robotlarla değiştirilebileceği fikrini akla getiriyormuş. Ben demiyorum, Silikon Vadisi diyor. Aslında restoranların %80’inin personel eksikliği yaşadığı ve bunun yerine %90’ının otomasyon teknolojisini değerlendirdiğini düşününce, robotların sektörde önemli bir rol oynayabileceği daha net anlaşılıyor. Bunu da ben demiyorum; Türk Silikon Vadisi’ndeki Saha Robotics’in CEO’su Murat Ayrancı söylüyor.

 Ayrıca, robotların maliyetinin son otuz yılda %50 oranında düşmesi, bu teknolojinin daha erişilebilir hale gelmesine katkı sağlıyor. Küresel robot endüstrisinin 40-65 milyar dolar aralığında olduğu ve önümüzdeki yedi yıl içinde iki katına çıkması bekleniyormuş. Cem Yılmaz hesabıyla bundan minicikte olsa yer kapsak parayı bulduk demektir. 

Bu aşamada, büyük markaların teknolojiyi nasıl benimsediğine dair iki örnek vermek istiyorum. Maalesef bizim ülkeden büyük markalar örneğin Sivaslı Köfteci Hüseyin değil. İnşallah bir gün o da olacak. Örnek yine arşivin, bilginin ve istatistiğin en iyi tutulduğu yerlerden biri olan Amerika’dan geliyor. Costa Coffee’nin sahibi Coca-Cola, Microsoft ile 1.1 milyar dolar değerinde beş yıllık stratejik bir ortaklık kurarak bulut ve üretken yapay zeka girişimlerini hızlandırmayı hedefliyormuş. Valla ben araştırmacıyım ve internetin yalancısıyım. 

Coca-Cola, Microsoft’un yapay zeka modeli Azure ile çalışanlarının müşteri deneyimlerini iyileştirmesini, operasyonları kolaylaştırmasını, yenilikçiliği teşvik etmesini, rekabet avantajı kazanmasını, verimliliği artırmasını ve yeni büyüme fırsatlarını ortaya çıkarmasını umuyormuş. 

Diğer tarafta ise rakip Starbucks, Nesnelerin İnterneti (IoT) özellikli ekipman ve uygulama işlemlerinden bilgi toplamak için yapay zeka ve makine öğrenimini kullanan kendi yapay zeka platformu Deep Brew’u geliştirmiş. Siz halen personele enflasyon kadar mı zam yapsak, devletin açıkladığı kadar mı zam yapsak diye düşünürken, devler nasıl tepişiyor bakın. Farkına varmalıyız ki dünyada yeme içme sektörü, personel eksikliği sıkıntıları ve yüksek işten ayrılma oranlarıyla mücadele ederken, dijital dönüşüm ve robotların yükselişi, sektörde yeni bir çağın başlangıcına işaret ediyor. Her şeyde geri kaldık, artık burada ne olur geri kalmayalım. 

Bütün yeme içme ve restoran işletmecileri personel eksikliği ile boğuşurken restoranlar sürdürülebilir büyüme elde etmek ve müşteri memnuniyetini artırmak için ne yapmalı sizce? Ben yukarıda ipucu verdim sanırım, kalanı sizde. Haydi, yolunuz açık olsun…