Sürdürülebilir Tarımın Umut Veren Yüzü Agritech ve Foodtech Girişimleri Yakın Mercek Altında

Son dönemin dikkat çeken girişim kollarından tarım, gıda ve yiyecek tedariğine ilişkin start-uplar, tarımın ve sürdürülebilir gıdanın geleceği gibi gelişmiş ekosistem için de son derece ümit verici. Agritech ve Foodtech kategorisinde yer alarak dünya kaynaklarını en iyi şekilde değerlendirmeye odaklanan girişimlerse yakın mercek altında. Agritech ve Foodtech Girişimlere Artan İlgi Dünya genelindeki yoğun nüfus artışı ve besin gibi su kaynaklarının da bilinçsiz tüketimi, daha çok satın almaya teşvik edildiğimiz sistem içerisinde önemli risk etmenleri olarak karşımıza çıkıyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü tarafından öngörülen büyük kıtlığın önüne geçebilmek içinse küresel çapta gıda üretiminin %70 artmak zorunda olduğu konuya dair öne sürülen görüşler arasında. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte iklimlendirme sistemleriyle geliştirilen seralar, kontrollü tarım imkanları, farklı gıda alternatifleri ve hayvan yemi üretim alanına yönelik farklı girişimler ise son dönemde sunduğu umut verici tablolar kadar yükselen başarı grafikleriyle de dikkat çekmeyi başarıyor. Agritech ve Foodtech olarak kategorize edilen bu girişimlerin, coğrafi genişliği nedeniyle olduğu kadar pandemiden ekonomik anlamda en yoğun şekilde etkilenen yerlerden biri olmasıyla da gıda tedarik zincirinin kritik seviyelere ulaştığı Çin’de son derece yoğun talep görmesinin bir tesadüf olmadığı açıkça görülebiliyor. Bahsedilen alana yapılan yatırım miktarının 2020'nin ilk yarısı ile 2019 kıyaslandığında neredeyse iki katına ulaştığını görmenin mümkün olduğu Çin, bu alandaki yükselişi elbette ilgili yasal düzenleme ve yaptırımlara da borçlu oluyor. Segment Liderleri Yapılan araştırmalar doğrultusunda 2019'da Agritech alanında yatırımların yaklaşık 19.8 milyar dolara ulaştığı görülürken yatırımların büyük yüzdesinin foodtech ve online market alanlarında olduğu da belirtiliyor. Yatırım yüzdesiyle dikkat çeken diğer girişim konseptlerinin ise robotik ve otomasyon fikirleri üzerine olduğunu eklemekte fayda var. Girişimler içerisinde öne çıkan alt segmentlerin %37,1’lik hisse ile yemek hazırlama setleri ve teslimatın olduğu görmek mümkün olurken, Foodtech girişimlerinde en çok yatırım alan segmentlerin bunlar olduğu kaydediliyor. Yatırım hissesi listesinin 2. sırasında ise %22,6 ile alternatif proteinler yer almakta. Söz konusu Agritech alt segmentleri olduğunda ise yatırım lideri %58,7'lik hisseyle hasat koruma ve yönetimi olurken 2.sırada ise % 11,9’la iç alan tarımı geliyor. Verimliliği arttırmaya yönelik olan alt segmentlerin daha yoğun yatırım aldığını görülen girişimlerde verilere kaynak eksikliği olduğunu da eklemek gerekmekte. Türkiye İlk 10’da Yayınlanan raporlara göre global pazarlardaki yeri diğer ülkelere göre daha kısıtlı olsa da Türkiye’nin tarımsal faaliyetler açısından sahip olduğu avantajlı imkanlar sayesinde dünya genelinde en büyük 10 tarımsal ekonomik güçten biri olduğu görülmekte. Öyle ki ülke topraklarının 24 milyon hektarlık kısmının %26’sı tarım yapmaya elverişli durumda. 2020 tarım ihracatına bakıldığında 2019’un aynı dönemlerine kıyasla daha sevindirici tablolar ortaya koyan Türkiye, aynı anda sanayicilik ve madencilik gibi sektörlerde küçülmeye giderken fındık, zeytin gibi ürün segmentlerinin dahil olduğu tarımsal faaliyetlerde ise salgına rağmen yükselişe geçmeyi başarmış bulunmakta. Raporda görülen üretim ve tüketim artışının nedeni ise evde geçirilen zamana ve gıda tüketim artışına bağlanması söz konusu.