Black Friday Nedir?

Günümüzde teknoloji gündelik yaşam alışkanlıklarımız başta olmak üzere, birçok değişikliğe neden olurken, bu değişikliklerin en başında ekonomiyi oldukça etkileyen tüketim alışkanlıklarımız gelmektedir. Son yıllarda online alışveriş, bitcoin gibi teknolojinin sağladığı kolaylıkların yanı sıra getirdiği yenilikler de hayatımızı olumlu-olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Online alışverişin getirilerinden en önemlisi konum gözetmeden alıcının istediği satıcıdan ihtiyacını karşılayabilmesi olurken, bu durum kültürlerarası bir etki de yaratmaktadır. Kuşkusuz Kasım ayı geldiğinde hatta artık yaklaştığında başlayan Black Friday bu duruma verilebilecek en güzel örneklerden biridir. Türkçeye Kara Cuma olarak çevirebileceğimiz Black Friday indirimlerine hepimiz aşinayız.

Peki, nedir bu Black Friday?

Şükran gününün (Thanksgiving Day) ardından gelen cuma günü hem tatilin hem de alışveriş sezonunun açıldığının habercisidir. Bu cuma gününde neredeyse tüm dükkanlar, indirimli satışlar ve erken dönem fırsatları ile müşterilerini kendi dükkanlarına çekerler. Türkiye bazında değerlendirdiğimizde, Amerika ve diğer ülkelere oranla daha sakin geçen bu dönem, yıllar geçtikçe etkisinin giderek arttığını söylememiz mümkündür. Dünyada insanların saatlerce sırada beklediği, kimi zaman yaşanan izdihamlar nedeni ile yaralanmalara hatta ölümlere sebep olan Black Friday, önceden bir günlük bir etkinlikken bugün online alışveriş sayesinde neredeyse bir haftalık hatta kısmen bir aylık bir etkinliğe dönüşmüş durumdadır.

Neden Kara Cuma?

Tarihçilere göre Black Friday terimi, 1960’larda otobüs şoförleri ve polislerin şükran gününün ardından alışveriş yapan insanların trafiği artırması nedeniyle kullandıkları bir terimdi. Adının özellikle kara olmasının nedenine gelecek olursak, satıcılar için Black Friday, yılın sonuna geldiklerinde tüm yılın hedefine ulaşmak için yakaladıkları son şanstır. Muhasebe terimleri ile açıklandığında ise eğer bir kayıp var ise rakamlar kırmızı renkle belirtilirken, eğer kazanç sağlanmışsa siyah renkle belirtilmektedir. Dolayısıyla bu cuma günü için seçilen rengin siyah olmasının nedeni, satıcıların elde ettikleri kazanç ile ilgilidir.

2017 Black Friday’de neler oldu?

2017 yılında sadece Amerika’da 24 saat içinde 5 Bilyon Dolar harcandı. Bu rakam satışlarda 2016 Black Friday’e göre bu sene ,9 oranında artış olduğun gösterirken rakamların %80’ninin online alışverişle olduğunu belirtmekte fayda var.

Black Friday ve Türkiye

Picodi.com, yayınladığı araştırmayla Black Friday indirim günlerinde insanların ne kadar para harcadıklarını (ve tasarruf ettiklerini), en çok neler satın aldığını ve hangi alışveriş merkezlerinde alışveriş yaptıklarını analiz etti. Bu analizden elde edilen istatistikler ise şu şekilde;

• Black Friday günü Türk kullanıcılar alışverişlerde normal bir güne oranla %622’lik bir sıçramanın kaynağı oldular.
• Black Friday gününde en çok satın alınan ürün grupları ise; Moda, elektronik, kitap olmaktadır.
• Ortalama olarak Türkler Black Friday’de, normal bir gündeki 34,25 TL (9,65 €’luk) indirimlerine kıyasla 63,15 TL (17,79 €) tasarruf sağladılar.
• Bu rakamlar ülke genelinde 3 364 480 TL (947 741 €’luk) devasa bir tasarruf olarak karşımıza çıkarken, Türkiye’nin bir ülke olarak Black Friday gününe olan ilgisini fazlasıyla göstermeye başladığını ortaya koymaktadır.

Başta da söylediğimiz üzere Black Friday, geleneksel bir günün ardından yapılan indirimleri kapsadığından Şükran günü geleneğine sahip ülkelerle Türkiye kıyaslandığında kuşkusuz rakamlar birbirinden farklı olmakla birlikte yıllık satış üzerinde küçük de olsa bir payı olduğunu söylememiz mümkünüdür. Bu açıdan değerlendirildiğinde özellikle Appstore, Googleplay gibi platformlarda ve teknolojik ürünlerin satışında bir artış olduğunu gözlemleyebiliyoruz.