Pandeminin hayatımızda yer aldığı sürenin iki yıla kadar uzaması, pek çok kesim için zorlayıcı şartların bir bakıma devam etmesi anlamına gelirken en büyük kaosun yaşandığı alanların başında elbette perakende geliyor. Geleneksel esnaflar için pandemi sürecinde nelerin yaşandığını gözler önüne seren REM Esnaf Barometresi Raporu ise yayınladığı Eylül ayı sonuçları doğrultusunda esnafa yönelik aşılanmanın 5 puanlık artışla %65’e çıkardığını gösteriyor. Aşılamanın puan artışına sebebiyet vermesi olumlu karşılansa da güven odaklı esnaf dünyasında sorunlar henüz çözülmüş görünmüyor.
Ekonomi Endekslerinde Düşüş
Esnafların aşılanma oranı %65 seviyesine çıktığı bu günlerde, özellikle 35 yaş altı esnafın %60 seviyesinde aşılandığı ve böylece 18 puanlık bir artış kazandığı görülüyor. Verilere göre aşı karşıtlığı büyük ölçüde gerilerken, önceki dönemde %20 olan aşı olmamayı tercih eden grup dilimi, bu defa %9’a çekilmiş görünüyor. Elbette toplu etkinlikler için aşı kartı zorunluluğunun getirilmiş olması bu değişimi etkileyen etmenlerin başında geliyor.
Esnaf Barometresi Raporu tarafından açıklanan Güven Endeksi ise bir önceki araştırma dönemine göre 5,6 ve geçen senenin aynı dönemine kıyasla 3,4 puan düşüş göstererek, 11,4 puana ulaşıyor. Bu bağlamda ülke ekonomisine duyulan güveni ifade eden Genel Ekonomi alt endeksi ile iş yapma oranı ve finansal gücü ortaya koyan Mali Durum alt endeksinin ciddi şekilde düşmesi de şaşırtıcı bulunmuyor.
Geleceğe İlişkin Olumlu Beklentiler Azalıyor
Geçtiğimiz dönemde hem hava koşullarının iyiliği hem de kısıtlamaların kısmi bir forma çekilmesi nedeniyle sene boyunca en yüksek seviyeye çıkan Genel Güven endeksi, ülke ekonomisine ilişkin olumsuz görüşler nedeniyle yeniden düşüş eğilimi gösteriyor. Önümüzdeki dönemde ekonomiye ilişkin olumlu beklentilerden bahsetmek mümkün olurken, takip eden aylara ilişkin daha iyi gececiği inancına sahip olanların 14,2 puan gerileyerek %15,6’ya gerilemesi dikkat çekiyor.
Ekonomiden bağımsız şekilde genel tabloyu yansıtan bir diğer parametre ise Genel Yaşam Endeksi. Bu endeksteki düşüklük trendi hala geçerliliğini korurken, geleneksel çalışma prensiplerine sahip olan esnaftan sadece %10’luk dilim mevcut iş politikalarından memnun olduğunu belirtiyor. Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte vakaların artacağını düşünen esnafın hala tedirgin olduğu ise yine veriler neticesinde düşülen notlar arasında.
