Yakın zamanda, Journal of Personality Assessment’ta yayınlanan bir araştırma entelektüel alçakgönüllülük hakkındaki teorileri ve ölçekleri gözden geçirdi ve iki temel boyutun olduğunu ifade etti. Hem içsel hem de dışsal alçakgönüllülük, kişinin zekasının ve inançlarının kendine yönelik veya başkalarına yönelik olmasıyla ilgili olabilir, ancak içsel entelektüel alçakgönüllülük, bireyin düşünce ve görüşleri ile sınırlıdır, dışsal olan ise davranışlarla ilgilidir.
Kendi Entelektüel Alçakgönüllülüğünüzü Keşfetmek
Yazarlar dört tür entelektüel alçakgönüllülük yarattığını öne sürüyor.
- İçsel benliğe dönük entelektüel alçakgönüllülük. Bu boyut dürüstçe kendiniz hakkında sorgulama yapmanızı gerektirir. Örneğin, sahip olduğunuz bir fikri değiştirmeye açık mısınız? İnançlarınızdan birinin nedenlerinin yanlış olup olmadığını hiç düşündünüz mü? İnançlarınızın gücünü kanıtınızın gücüne göre ayarlıyor musunuz? Cevaplar aklınıza gelmeye başladığında bir dakikanızı ayırın. Sonra yanıtlarınızı ve herhangi bir önyargılı düşünceniz olup olmadığını incelediğinizden emin olun.
- İçsel ve diğer-yönelimli entelektüel alçakgönüllülük. Bu tür bir entelektüel alçakgönüllülük, başkalarıyla ilgili düşünce ve farkındalıkla ilgili olandır. Öncelikle, kendiniz hakkında düşünmelisiniz. Mesela, kendinize, sizin fikir ve inançlarınızdan farklı fikir ve inançlardaki entelektüel değeri tanıyıp tanımadığınızı sorabilirsiniz.
- Kendi kendini yöneten entelektüel alçakgönüllülük. Bu tür bir entelektüel alçakgönüllülük, kendi inançlarınız ve tutumlarınız hakkında tutarlı bir şekilde davranıp davranmadığınızı fark etmeyi amaçlar. Bu durum hem doğrulayıcı hem de doğrulayıcı olmayan kanıtları aktif olarak aramak ve hatalı olduğunuzda bunu kabul etmeye istekli olmakla alakalıdır. Bunu yapabilmek için ne kadar alçakgönüllü olduğunuzu belirlemenize yardımcı olması için çevrenizden yardım alabilirsiniz. Kendinize ve başkalarına sormak, muhtemelen eylemlerinizin gerçekte ne kadar entelektüel olarak alçakgönüllü olduğuna dair daha doğru bir çerçeve oluşturmanıza yardımcı olacaktır.
- İfade edilen ve başkalarına yönelik entelektüel alçakgönüllülük. Bu alçakgönüllülük biçimi, belki de en sık çatışmalar sırasında ortaya çıkar ve başkalarının inançlarına ve tutumlarına yönelik entelektüel alçakgönüllülük biçimlerini kapsar. Siz ve eşiniz (veya belki yakın bir arkadaşınız) aynı fikirde olmadığınızda onun bakış açısına nasıl yaklaşırsınız? İyi niyetle yaklaşmaya istekli misiniz, yoksa her şeyi yanlış anladıkları konusunda ısrar ediyor musunuz? En iyilerimiz bile ikinci şıkta takılı kalabiliriz. Ancak bu entelektüel kibrin en yaygın örneğidir. Bunu yaparak yalnızca fikirlerinizin eleştirdiklerinizden daha üstün olduğunu öne sürmekle kalmaz, aynı zamanda kendi kör noktalarınızda yatan değerli iç görü fırsatlarını yakalama şansınızı da kaçırırsınız. Bu, size en yakın olanlarla iletişim kurarken kullanabileceğiniz mükemmel bir entelektüel alçakgönüllülük türüdür.
Daha derine inmek ve entelektüel alçakgönüllülüğünüzü değerlendiren bilim temelli bir teste girmek isterseniz, lütfen yeni Greater Good entelektüel alçakgönüllülük testini uygulayın!
Çeviren: Uzman Klinik Psikolog Rabia Yavuz
*Kısaltılmıştır
Kaynak