‘Eğer sizden sokakları süpürmeniz istenirse Micheangelo’nun resim yaptığı, Beethoven’ın beste yaptığı veya Shakespeare’in şiir yazdığı gibi süpürün. O kadar güzel süpürülsün ki gökteki ve yerdeki herkes durup burada dünyanın en iyi çöpçüsü yaşıyormuş desin’
Martin Luther King
“Bir film izledim ve hayatım değişti” cümlesini henüz kurmadıysanız, Jiro Dreams Of Sushi belgeselini hemen izlemenizi tavsiye ederim. Bugün 92 yaşında bir Sushi şefi olan Jiro’nun 81 dakikalık belgeselinin süresi sizleri yanıltmasın. 81 dakikalık bu belgesel belki de kendinizle baş başa kaldığınız anda kendinize işinizle, ailenizle, hayatınızla ilgili sorduğunuz tüm soruları yanıtlamanızı sağlıyor. 21. Yüzyılın bireyleri olarak, çalışmayı, para kazanmayı, daha çok çalışmayı ve daha çok para kazanmayı kendimize amaç edinirken, Jiro Ono işine âşık olmayı seçerek akıntının ters yönünde tüm dünyayı eşsiz tatlarla buluşturuyor. Lezzet akıntının ters yönünde mi yoksa Jiro Ono’nun kararlılığında mı? Sorusunun yanıtı da belgeselin ve bu büyük başarı öyküsünün ardında sizleri bekliyor!
Japon mutfağı denilince akla ilk gelenlerden biri olan Sushiyi şef Jiro hazırlarken izlediğinizde, bu tada ne kadar uzak olduğumuzu bir kez daha anlıyorsunuz. California Roll gibi popüler tatların aslında japon kültürü ile alakalı olmadığını gördüğünüz gibi ister sevin ister sevmeyin şef Jiro’nun işine olan aşkı belgesel boyunca midenizi de oldukça etkiliyor.
Sushi şefi Jiro, her sabah tren ile işine giderek, erken vakitlerden gece yarısına kadar çalışmaya devam ediyor. Sukiyabashi Jiro adındaki restoranı, Tokyo’nun oldukça işlek alışveriş caddesinde bulunan bir metro istasyonunda, bir mutfak, bir servis tezgahı ve 10 tane tabureden oluşuyor. Evet, yanlış duymadınız, dünyadaki tüm gurmelerin tatmak için 6 ay önceden rezervasyon yaptırdığı restoran, hizmet vermeye başladığından bu yana sadeliğini hiç kaybetmemiş. Jiro’ya göre bu sadelik özünde basit bir yemek olan sushi için mükemmel bir arka plan sağlıyor.
1951 yılında sertifikalı bir Sushi Ustası olan Jiro Ono, bugün 92 yaşında ve hala dükkânında mükemmel lezzeti yakalamak için çalışmaya devam ediyor. Küresel bir üne sahip olan restoranda menü olmadığı gibi, Jiro misafirlerin sağlak ya da solak olmalarından tutun da kadın veya erkek olmasına göre kişiye özel sushiler hazırlıyor. Sushiyi yerken misafirlerini dikkatlice izlemeye devam eden Jiro, bu gözlemler ile bir yenisini daha hazırlamak için kollarını sıvıyor. Birçok kez başarısının sırrı sorulduğunda Jiro filme adını veren rüyalarından, rüyasında sushi gördüğünden, gece gündüz işini nasıl daha iyi yapabileceğini düşündüğünden bahsediyor.
Film boyunca Jiro’nun özverisine, disiplinine ve başarısına tanık olurken arka planda gelenekler gereği babasından sonra işi devralması gereken en büyük oğul Yoshikazu’yu yakından tanıyoruz. Her ne kadar yetenekli bir şef olsa da Yoshikazu babasının başarısının gölgesinde kalacağı korkusunu ekran aracılığıyla bizlere de hissettiriyor.
2008 yılında her yüksek kalite restoranın peşinde olduğu Michelin listesine giren restoran tam puan olan 3 yıldızı da almış durumda. Tüm bu özelliklerinden ötürü ünlü isimleri ağırlayan Jiro’nun Barack Obama’dan Hollywood yıldızı Tom Cruise’a dek uzanan oldukça geniş bir listesi var. Ünlü Japon gezi mekân yazarı Masuhiro Yamamoto, Jiro’nun restoranını betimlerken; “Sadece sushiye ve tada odaklanmak seri bir şekilde yemeğini yemek isteyenler rahat edecektir ama bir şeyler içip sohbet ederken sushi yemek isteyenlerin kendileri çok rahat hissedemeyecekleri bir yer” diyor.
En başında sorduğumuz sorunun yanıtına gelecek olursak; bana kalırsa lezzet Jiro Ono’nun akıntının ters yönünde bile vazgeçmeyişinde…
Jiro Ono işine âşık olmanın, bir gün bile şikâyet etmemenin ve en önemlisi ritüeli hiç bozmadan her gün kararlılıkla tekrarlamanın başarı üzerindeki etkisini anlatırken hep gülümsüyor. Başarısıyla övünmekten kaçınsa da gülümsemesinde sakladığı gururu her birimize şu soruyu sordurtuyor; İşini gerçekten seviyor musun?
Yağmur Şahin
