Franchisee vermek yalnızca markanın kullanımı hakkını vermek değildir. Franchisee ilişkisi, sözleşmenin imzalanmasından sonra başlayan bir evlilik ilişkisi gibidir. Bu evlilikte, evlilik boyunca süren karşılıklı sorumlulukların bilincinde olunması ve karşılıklı yerine getirilmesi ile yürür. Bu paylaşımın farklı bir şekilde algılanmasını sağlayan ve kötü sistem uygulayıcılarının franchising sistemi adına ciddi yanlışlar yaptıklarını ve sisteme zarar verdiklerini belirtmeliyim.
Franchising sisteminin en önemli unsuru marka bilinirliliğinin yanında, sözleşme boyunca devam eden iş ilişkisidir. Sisteminin en iyi şekilde yürütülmesine yönelik oluşturulan sistem bileşenlerinin, yatırımcılarının da kullanabilmesi için sürekli destekler ile daha karlı, daha mükemmele doğru yürünen bu yolculukta, farklarını göstermeli ve bunlar da paylaşılmalıdır. Franchisorlar, operasyon ekibi ile franchiseeleri periyodik olarak ziyaret etmeli, ürün geliştirme, reklam ile markasını ve geliştirdiği ürünleri müşterilerine sürekli hatırlatmalı, satın alma gücünün avantajlarını paylaşabilmeli, eğitim ve insan kaynakları desteği, teknoloji geliştirme, müşteriye satış ve sonrası bilgilerin değerlendirilmesi (maliyetlendirme ve kıyaslama) ile daha yüksek kalitede ve daha karlı operasyonların yürütmesini sağlamalıdırlar. Ayrıca pazarda kalmak isteyen markalar için bir diğer önemli konu ise, bu temel stratejilerin ülke ekonomisi ve genel koşullar göz önüne alınarak belirlenmesi ve sürekli geliştirilmesi konusudur. Gelin bu konuları biraz daha açalım:
İşyeri Destek Ziyaretleri
Birçok franchisor, sistem desteğinin ayrılmaz bir parçası olarak vasıflı saha temsilcileri ile franchise lokasyonuna periyodik ziyaretler gerçekleştirir. Bu ziyaretlerin iki ana amacı bulunmaktadır:
Birincisi, bu ziyaretlerde franchisor için franchisee’in işinin nasıl yürütüldüğünü gözlemleme fırsatı sağlamaktadır. Ancak daha da önemlisi bu şekilde franchisor, francihsee ye ticari faaliyetlerini geliştirme yollarını gösterme fırsatını yakalayabilir.
Birçok franchisor saha danışmanlarını “marka polisi” olarak düşünseler de “en iyi saha danışmanlık programları, birçok sorumluluğu tek bir rolde bir araya toplamaktadır”.
· Saha temsilcisi bir marka uygunluk ve kalite kontrol memuru olacaktır; franchiseenin marka standartlarına tam bir uygunluk sağladığından emin olacak ve eğer sağlamıyorsa, uygun düzeltici işlemi uygulayacaktır.
· Saha eğitmeni rolünü üstlenmeleri gerekmektedir; franchiseeye yeni ürünler, yeni teşvikler ve gelişmiş yöntemlerle ilgili devam eden eğitim temin edilecektir.
· Aynı zamanda, gözleme, karşılaştırmalı analize ve anahtar performans göstergelerin kullanımına dayanarak işlerini daha etkili yürütmelerine yardımcı olmak için operasyon danışmanı rolünde franchiseelerle işbirliği içinde çalışacaktır.
· Yakından bağlantılı bir rol ise pazarlama uzmanıdır. Reklam ve satış bakışı açısından gelir tabanlarını geliştirebilecekleri yollara odaklanacaktır.
· Ve sonunda, franchisor ile franchiseer arasında iyi ilişkilerin gelişmesine teşvik ederek bir marka elçisi olarak hareket etmesi gerekmektedir.
· Yeni franchisor olarak, tüm rolleri tek bir kişide kurumsallaştırmanız gerekecektir (ve daha sonra bir takımda), bu nedenle oldukça vasıflı ve franchiseenin gözünde itibarlı olan birini seçtiğinizden emin olmalısınız.
Unutmayın: Franchiseeleriniz hem uygun desteği almak hem de franchisor olarak sizi yanında hissetmek isterler. Çünkü bu onların başarıları ve gelecekleri için önemlidir. Daha genç franchising sistemlerindeki en yaygın franchisee şikâyetlerinden biri franchisoru nadiren görmeleri ve kendilerini terk edilmiş hissetmeleridir.
Franchiselerinizin sizin onlara ne kadar fazla önem verdiğinizi hissetmelerini sağlayın. Onların saygısı olmadan, sizin onları ortak bir amaca yöneltme çabanız büyük ölçüde başarısız olacaktır.
Satın Alma ve Lojistik
Birçok franchising sisteminin diğer ana avantajı, franchisee’lerin, franchisor tarafından görüşülen ana tedarikçilerle yapılan satın alım düzenlemelerine elde edilen güçlü satın alım avantajlarından yararlanıyor olmalarıdır. Satın alma programları franchiseelere oldukça somut avantajlar sağlayabilir, hem franchisee satışları hem de franchisee karlılığı yanında rakipleri ile arasındaki rekabette önemli pozitif bir etkiye sahip olabilirler. Özellikle bu konu sipariş verme ve lojistik destekler konusunda geliştirilen teknolojik alt yapı ile yalnız kendi işlerine yoğunlaşmaları sağlanarak önemli farklar yaratılabilir.
Reklam ve pazarlama desteği
İyi franchisorlar sürekli olarak franchiseelerinin kazançlarını arttırmaya yardımcı olacak yollar ararlar çünkü, bu hem franchiseenin hem de franchisorun karlılığını etkileyecektir. Franchiseeler, franchisorun pazar kimliğinden, marka gücünden ve ününden yararlanma hakkı için para öderler ve böylece de ulusal, bölgesel ve lokal reklam programları geliştirerek markayı tanıtma konusunda franchisorun desteğini beklerler.
Franchisor olarak verilen reklam mesajının her yönünü ve aynı zamanda bunun sunulduğu medyayı kontrol etmelisiniz. Franchiseeler tarafından üstlenilen lokal r eklamlarda bile franchisor tarafından yaratılan reklam materyallerini kullanmak zorunluluğu olmalıdır. Ve önceden sizin tarafınızdan onaylanma zorunluluğu olmalı ve yapmış olduğunuz franchising sözleşmesinde yer almalıdır.
Yukarıdaki konuların dışında franchisorlar franchiseelerine birçok konuda özel destekler sunmalı ve desteklemelidir. Yatırımcılarının yalnızca işine, iş yerinde yaratacakları olumlu performansa odaklanmasını sağlanmalıdır. Franchisorlar tarafından sürekli geliştirilen eğitim, insan kaynağı yönetimi, geliştirilen teknolojik programlar ile eğitim verimliliğinden, stok kontrol, maliyet analizi, ideal işçilik kullanımı bordro finansmanı vb. konularda franchiselerine yardımcı olmalıdırlar. İşletmelerin karlılıklarını arttırmalarını sağlamayı amaçlamalıdırlar. Ayrıca çağrı merkezleri ile ek satış kanallarının yaratılması, personellerinin istenilen kalite ve standartları yakalayabilmesi konusuna çok önem vermelidirler.
Bu süren ilişkiyi yukarıda belirttiğim üzere, bir evlilik ilişkisi gibi tanımladığımıza göre; gerek franchisee gerekse franchisor arasında olduğu gibi, çevresel etkileri ile bu ilişki, aileyi oluşturan bireyler, komşular, asıl amaç olan müşterilerinin memnuniyetini arttırmak ve yeni müşteriler kazanmak, tüm müşterileri ile kalıcı bağlar kurmak ve onları işletmelerinde sürekli ağırlamak üzerine kurgulanmalıdır.
“Hayat, seyirci önünde keman solosu yaparken bir yandan da keman çalmayı öğrenmek gibidir”
Samuel BUTLER
